وضعیت نگران‌کننده تیراژ کتاب در کشور

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور تظهار داشت هم اکنون کتاب تک نسخه هم داریم که وضعیت مطلوبی نیست.

 علیرضا مختارپور در نشست هم اندیشی کتابداران کتابخانه‌های مساجد کشور ضمن ارائه نکاتی دربارۀ جذب مخاطب توسط کتابداران، گفت: لازم است کتابداران خود کتابخوان باشند و علاوه بر این، از مهارت قصه‌گویی و معرفی کتاب برای کودکان استفاده کنند. یک کتابدارِ خوب باید بتواند کتاب را به خوبی معرفی کند.

مختارپور افزود: راه‌های مختلفی برای معرفی کتاب وجود دارد که از جمله آن‌ها فضای مجازی است. فضای مجازی رقیب کتاب و مطالعۀ آن نیست، این در حالی است که در دنیای امروز برخی فضای مجازی را مضر می‌دانند اما ما می‌توانیم از فضای مجازی به نفع خودمان استفاده کنیم و این بستگی به نوع مدیریت ما دارد که تا چه اندازه می‌توانیم از این فضا به نفع خودمان بهره ببریم.

وی خاطرنشان کرد: برخی معتقدند مطالعه برای پر کردن اوقات فراغت است. در حالیکه مطالعه بیانگر امری تفننی نیست. مطالعه یکی از مهم‌ترین و شگفت‌آورترین فعالیت‌های انسانی است. به عنوان مثال، فردی در گوشه‌ای از جهان نشسته و مطالبی را در قالب مجموعه‌ای از کلمات می‌خواند و از این طریق، کشفی بزرگ رخ می‌دهد؛ این یک واقعۀ شگفت‌آور است. در واقع وقتی به مطالعه می‌پردازیم، اثری وصف‌ناشدنی در ما به وجود می‌آید.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور دربارۀ تعریف فلاسفه از مطالعه گفت: برخی از فلاسفه در تعریف تفکر از واژه «فکر کردن» استفاده می‌کنند. هر کس بیشتر مطالعه کند، قدرت او در استفاده از کلمات بیشتر می‌شود و به تبع آن، بهتر فکر می‌کند. به عبارت دیگر، قدرت تفکر ما به ازای افزایش مطالعه بیشتر می‌شود.

مختارپور به وضعیت نشر در مهرماه سال ۹۷ اشاره کرد و گفت: طبق آخرین آمار رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مهر سال ۹۷، تعداد ۶ هزار و ۹۶۱ عنوان کتاب در ۱۰ میلیون و ۹۰۰ نسخه به چاپ رسیده است. ۵۰ درصد این کتاب‌ها کمک‌درسی است و مبلغی در حدود ۱۴۱ میلیارد تومان هزینه کتاب‌های کمک‌درسی می‌شود.

وی اضافه کرد: در کشورهای پیشرفته تعداد ناشران زیر یک‌ هزار ناشر است اما ما ۱۳ هزار ناشر داریم و ۳ هزار ناشر دیگر نیز در صف دریافت پروانه هستند، اما تعداد شمارگان کتاب‌های ما بسیار اندک است. در سال‌های اولیه پیروزی انقلاب اسلامی متوسط تیراژ انتشار کتاب در ایران ۲۰ تا ۳۰ هزار نسخه بود اما اکنون کتاب‌های تک‌چاپ هم داریم که نامعقول است. مطالعه کتاب در اوایل انقلاب یک ارزش محسوب می‌شد، اما اکنون ارزش به حساب نمی‌آید.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: مطالعه بر وزن مفاعله است و این یعنی یک جریان دو سویه. مرحوم اشراق در تعریف مطالعه می‌گوید: مطالعه طلوع آدمی بر جان کتاب و طلوع کتاب بر جان آدمی است.*تسنیم