ضرورت ایجاد محدوده های زمانی و مکانی برای تردد وسایط نقلیه برای کاهش آلودگی هوا

همه ساله با فرا رسیدن فصل سرما، هوای شهر تبریز همانند برخی دیگر از کلان شهرها در وضعیت هشدار قرار گرفته و میزان آلودگی، وضعیت ناسالم و حتی بحرانی را نشان میدهد.

به گزارش آی نیوز، همه ساله با فرا رسیدن فصل سرما، هوای شهر تبریز نیز همانند برخی دیگر از کلان شهرها متاثر از پدیده های جوی همچون وارونگی هوا و سوخت وسایط نقلیه ، در وضعیت هشدار قرار گرفته و بر اساس آمار استخراجی از ایستگاه های سنجش آلودگی هوا ، میزان آن وضعیت ناسالم و حتی بحرانی را نشان میدهد که این موضوع موجب برگزاری جلسات متعدد مسئولین و اتخاذ تصمیمات مقطعی منجمله تعطیلی مدارس و حتی ادارات می شود ولی پس از رفع موقتی بحران به وجود آمده متاسفانه موضوع به کل فراموش می گردد.

آبان ماه سال ۱۳۹۶در نشست کارگروه آلودگی هوای تبریز ، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان شرقی عامل الاینده های هوای این کلانشهر را ۷۲درصد خودروها و ۲۱درصد صنایع اعلام کرد  و شخص ایشان و سایر اعضاء کارگروه و مسئولین حاضر درجلسه به بیان اقدامات صورت گرفته و برنامه های پیش رو برای رفع این مشکل پرداختند ولی پس از بهبود اوضاع که در واقع دلیل اصلی آن مساعد شدن شرایط جوی بود ، عملآ شاهد اقدامات درازمدتی توسط این کارگروه نبودیم که این موضوع باعث حتمی بودن بروز مجدد بحران آلودگی هوا (چه بسا) با شدت بیشتر در روزهای مستعد سالجاری و سالهای آینده خواهد شد .

سهم ۷۲درصدی خودروها در آلایندگی هوای کلانشهر تبریز، برنامه ریزی اصولی و اقدامات عملی برای جلوگیری از این منبع اصلی انتشارآلایندگی  را می طلبد که در این راستا قوانین و مصوبات متعددی نیز وجود دارد که در ذیل به طور مختصر به برخی از آنها اشاره میگردد:

۱- بر اساس بند یک شصت وششمین جلسه شورایعالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور ، طرح محدوده ممنوعه ترافیک شهر تبریز به وسعت ۳۲۰ هکتار ، با هدف کاهش ترافیک خودروهای شخصی، افزایش استفاده از حمل ونقل عمومی، کاهش مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا به تصویب رسیده که محدوده این طرح از شمال به خیابان چای کنار، از شرق به خیابان خاقانی و ارتش جنوبی ، از جنوب به خیابان هفده شهریور  و از غرب به خیابان شریعتی جنوبی و خیابان فلسطین منتهی میشود.

بر اساس این مصوبه مقرر بود که این طرح از اول تابستان ۸۶(همه روزه از ساعت ۳۰/۶صبح الی ۱۸برای شش ماهه اول و از ساعت ۳۰/۶صبح الی ۱۷ برای شش ماهه دوم) اجرا گردد که بعلت برخی مسائل در آن زمان اجرا نشد ولی در راستای جلوگیری از تشدید آلودگی هوا و ترافیک بسیار فشرده ، اجرای این طرح در محدوده مرکزی شهر در حال حاضر ضروری به نظر میرسد .

لازم به توضیح است که اخیرآ در اقدامی قابل تقدیر طرحی در کمیته فنی سازمان حمل ونقل بار شهرداری تبریز به تصویب رسیده که بر اساس آن ورود کلیه خودروهای باری در ساعات پیک ترافیک به محدوده فوق ممنوع بوده و خودروهای باری  بر اساس نوع بار در ساعات خاصی از روز اجازه تردد در محدوده فوق خواهند داشت .

به گفته مدیرعامل سازمان حمل ونقل بار شهرداری، این طرح پس از طی مراحل قانونی و تصویب در شورای همتا قابلیت عملیاتی شدن دارد که البته رئیس محترم پلیس راهور شهرستان تبریز نیز با اعلام موافقت با آن ، از محتمل بودن  کاهش ۱۰درصدی از آلودگی هوا و ترافیک محدوده مرکزی شهر درصورت اجرای آن خبر داده است.

اجرای طرح فوق  بعنوان فاز اول ایجاد محدودیت های تردد زمانی و مکانی اقدام مثبت و ارزشمندی خواهد بود ولی برای بهبود وضعیت هوای محدوده مرکزی شهر ناکافی بوده وپیشنهاد میگردد ، کلیات مصوبه سال۱۳۸۵ اجرایی گردد۲- در تیرماه سال ۱۳۹۵ مصوبه هیات محترم وزیران در خصوص برنامه جامع کاهش آلودگی هوای کلانشهرها و تکالیف تمامی دستگاه های ذیربط ابلاغ گردید که اجرای دقیق تمامی بندهای مصوبه فوق ، بخصوص بند  ۱۲ آن که تردد ناوگان حمل بار و مسافر درون کلانشهرها را منوط به اخذ پروانه فعالیت از شهرداری ها نموده موجب کاستن بخشی از مشکلات خواهد شد زیرا خودروهای حمل بار و مسافر برای اخذ پروانه علاوه بر سایر شرایط ، ملزم به داشتن معاینه فنی وشرکت در  دوره های آموزشی خاصی هستند که در آموزش های ارائه شده ، باز آموزی قوانین و تمکین به مقررات و رعایت محدوده های زمانی و مکانی در دستور کار میباشد   .

۳- در تیر ماه سال ۱۳۹۶ نیز قانون هوای پاک که با عنوان لایحه اصلاح قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوابه مجلس شورای اسلامی تقدیم گردیده بود با تصویب در مجلس شورای اسلامی و تایید شورای محترم نگهبان ابلاغ گردیدکه اجرای تمامی بندهای آن بخصوص تبصره ماده ۷ آن مبنی برساعات و محدوده مجاز تردد شهری برای کاستن از آلودگی هوا  الزامی میباشد.

۴- هئیت محترم وزیران در جلسه بیست و یکم شهریور ۹۷ آئین نامه اجرائی قانون هوای پاک را به تصویب رساند که بر اساس یکی از بندهای آن نیز مدیریت تردد و ساماندهی سفرهای شهری با رویکرد کاهش آلودگی هوا از طریق ایجاد محدودیت های زمانی مکانی موردتاکید قرار گرفته است.

در نهایت باید گفت ، امروزه آلودگی هوا بعنوان یکی از مهمترین مشکلات جوامع بشری مطرح است که این موضوع در کلانشهرها نمود بیشتری  داشته و دغدغه عمومی شهروندان میباشد . عوارض ناشی از آلودگی هوا برکسی پوشیده نیست و عامل بسیاری از  حملات قلبی و عصبی ، اختلال در بینایی و… همین هوای آلوده میباشد لذا اتخاذ تدابیرلازم توسط مسئولین ذیربط برای رفع نگرانی مردم موجب کاستن از مشکلات و افزایش رضایتمندی آنها خواهد شد.

در گذشته اجرای موقتی و هرچند ناقص طرحهای L.E.Z و تردد زوج و فرد خوردوها تاثیرات مثبتی برکاهش حجم ترافیک و بهبود نسبی هوای کلانشهرتبریز داشته لذا به نظر درصورت اجرای دقیق آن طرح ها و مصوبات فوق الذکر ،خصوصآ اجرای محدوده زمانی و مکانی در هسته مرکزی شهر ، کاسته شدن از آلودگی هوا دور از ذهن نخواهد بود .     مهدی شهبازی