رمزگشایی از اختلاف پمپئو و بولتون

در حالی که پامپئو به شدت در حال کار کردن درباره پیشبرد رویکرد سیاست خارجی رئیس جمهوری است، اما بولتون تلاش می‌کند که این سیاست را در خلاف جهت خواسته رئیس جمهور شکل دهد.

یک نشریه آمریکایی در گزارشی با تشریح رویکرد‌های مشاور امنیت ملی و وزیر خارجه آمریکا نوشت که تکروی‌های بولتون در قبال ایران و موضوعات سیاست خارجی باعث تشدید اختلاف با پامپئو شده است.

افزایش تنش‌ها میان آمریکا و ایران باعث شده تا اختلافات میان مشاوران ارشد سیاست خارجی «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا یعنی «جان بولتون» مشاور امنیت ملی و «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه آمریکا نیز افزایش یابد.

به گزارش نشریه پالتیکو، کارزار فشار حداکثری علیه تهران باعث تشدید شکاف‌ها میان دو مرد سیاست خارجی ترامپ شده است. بولتون کنترل شدیدی درباره روند تصمیم گیری امنیت ملی آمریکا داشته و به معرفی روند جدیدی درباره رویکرد سیاست آمریکا پرداخته است.

از سوی دیگر، پامپئو و «برایان هوک» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران تاکید کرده‌اند که هدف دولت در تشدید فشار‌ها علیه ایران انجام مذاکرات مجدد با ایران بوده است.

اما بولتون که پیش از پیوستن به کاخ سفید آشکارا خواستار تغییر رژیم در ایران بوده، به شدت درباره ارزش مذاکرات با دشمنان ابراز تردید کرده بود. در حالی که پامپئو به شدت در حال کار کردن درباره پیشبرد رویکرد سیاست خارجی رئیس جمهوری است، اما بولتون تلاش می‌کند که این سیاست را در خلاف جهت خواسته رئیس جمهور شکل دهد.

از پامپئو ۵۵ ساله به عنوان فردی که به رئیس جمهور وفادار است یاد می‌شود و وی به ندرت دیدگاه‌های رئیس جمهور را به چالش کشانده است. برخی مقامات دولت معتقدند که این عضو سابق کنگره که اخیرا نیز درباره شرکت در انتخابات سنا ابراز تمای کرده، تا حد زیادی همچنان به فکر آینده سیاسی خود است، اما در مقابل، بولتون که سال‌ها مناصب دولتی داشته و هرگز تردیدی در ارائه دیدگاه‌های غیرقابل قبول نداشته در سن ۷۰ سالگی منصب مشاور امنیت ملی را بر عهده دارد که به نظر می‌رسد آخرین پست وی در دولت خواهد بود.

«دیوید روتکوف» مشاور بازرگانی که کتاب‌هایی درباره سیاست خارجی آمریکا نوشته است، گفت: پامپئو خود را به عنوان فردی نشان داد که خیلی زیاد دیدگاه‌های ترامپ در حوزه سیاست خارجی را درک می‌کند. در مورد ایران، مقامات آمریکایی گفته‌اند که رویکرد‌های واگرای آن‌ها در تعامل با رئیس جمهور باعث تصعیف روابط آن‌ها شده است این در حالی است که آمریکا در حال صف آرایی نظامی در برابر ایران بوده و ایران نیز تهدید کرده که از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ که با دولت اوباما و ۵ کشور دیگر حاصل شده، خارج خواهد شد.

اگر چه بولتون و پامپئو به طور گسترده‌ای دارای غرایز ستیزه‌جوی یکسانی هستند، اما زمانی که اختلافات افزایش می‌یابد، بولتون کاملا شفاف ساخته که چرا وی به عنوان فردی عاری از روند‌های بروکراتیک یاد می‌شود.

وی بر خلاف کسانی که پیش از این سمت مشاور امنیت ملی را بر عهده داشته و معمولا به عنوان داوری بی طرف رفتار می‌کردند، به طور تهاجمی به شکل دادن سیاست خارجی آمریکا می‌پردازد.

«مک مستر» که پیش از بولتون مشاور امنیت ملی را برعهده داشته به طور گسترده‌ای به دلیل ایفای نقش در روند بین اداری تحسین شده بود. برخی مقامات از جمله پامپئو و «جیمز ماتیس» وزیر دفاع سابق حتی از اینکه مک‌مستر میزبان جلسات بسیار زیادی است شکایت داشتند. اما از دیدگاه بولتون، این اقدامات به کناری رفته‌اند.

مک مستر هفته‌ای دو جلسه ساعت ۷:۳۰ صبح میان مقامات ارشد امنیت ملی برگزار می‌کرد که از زمانی که بولتون وارد کاخ سفید شده این جلسات لغو شده‌اند.

روند غیر رسمی که ریشه گرفته شامل جلسه صبحانه هفتگی است که با حضور بولتون، پامپئو و «پاتریک شاناهان» سرپرست وزارت دفاع برگزار می‌شود.

یکی از نتایج این موضوع آن است که تصمیم گیری بسیار متمرکز شده که سبب شده تا پامپئو این احساس را بکند که از روند تصمیم گیری کنار گذاشته شده است.

رمزگشایی از اختلاف پمپئو و بولتون

یکی از مقامات سابق دولت که همچنان به پامپئو نزدیک است، گفت: بولتون زیاد روحیه همکاری ندارد و تمایل دارد تا کار‌ها را خود انجام دهد، اما پامپئو ذاتا به دنبال همکاری است و حتی اگر در کاری ضرورتی به همکاری وجود نداشته باشد وی احساس می‌کند که باید همکاری کند، چون وی وزیر امور خارجه است.

یک مقام ارشد دولت گفت: پامپئو نارضایتی خود را از اقدام بولتون در استفاده از توئیتر در اعلام اقدام سیاسی آمریکا پیش از آنکه با وی رایزنی شود، اظهار داشته است.

توئیت‌های مکرر بولتون یکی از چندین شیوه‌ای است که وی برای ارائه دیدگاه‌های مشهود غیر معمولی که مناسب یک دیپلمات باشد، استفاده می‌کند در حالیکه بسیاری از مشاوران امنیت ملی آمریکا کمتر به مسافرت خارجی می‌رفتند، وی سفر‌های خارجی متعددی از جمله به تل‌آویو، روسیه، ترکیه و آمریکای لاتین داشته است.

ترامپ چند روز پیش درگیری با تیم امنیت ملی خود را رد کرد، اما پس از آنکه بولتون بیانیه به شدت جنجالی صادر کرد و طی آن ایران را به «ضربه‌ای بی‌رحمانه» تهدید کرد، ترامپ به خبرنگاران گفت که گاهی وی باید دیدگاه‌های قوی مشاوران ارشد خود را ملایم کند. در همان روز نیز پامپئو بیانیه‌ای از سوی خود منتشر کرد و ایران را تهدید به استفاده از زود کرد، اما در پایان بیانیه خود لحن متفاوتی استفاده کرد و با اشاره به اظهارات سابق ترامپ، از ایرانی‌ها برای مذاکره دعوت کرد.

وی در این بیانیه گفته بود: همانطور که رئیس جمهور روز گذشته اعلام کرد، وی منتظر روزی است که با رهبران ایران در راستای رسیدن به یک توافق دیدار کند و بسیار مهمتر، گام‌هایی برداشته شود که به ایران آینده‌ای که سزاوار آن است داده شود.

متحدان هر دو (بولتون و پامپئو) هرگونه اختلاف بین آن‌ها را رد کرده و این اختلافات را بسیار ناچیز توصیف کرده‌اند.

«مارک دوبوویتز» مدیر بنیاد دفاع از دموکراسی (FDD) که به مقامات ارشد دولت ترامپ نزدیک است می‌گوید: فکر می‌کنم که گفتگو‌ها میان این دو در راستای خطی به طور ۴۰ یارد (از واحد‌های اندازه گیری) است و هرگونه اختلاف درباره اعمال فشار‌های حداکثر متوالی درباره ایران، تاکتیکی است.

یکی از سخنگو‌های وزارت امور خارجه آمریکا نیز اعلام کرد: پامپئو و بولتون در خصوص سیاست‌ها در قبال ایران کاملا همراستا هستند.

تشدید بیشتر تنش، کارو زار آرامی است که تیم بولتون علیه برایان هوک، نفر پامپئو درباره ایران به راه انداخته است. هوک که مورد حمایت پامپئو است به دنبال تمدید معافیت‌هایی بود که دولت ترامپ به هشت کشور برای ادامه خرید نفت از ایران با وجود تحریم‌های آمریکا داده بود.

این تلاش‌ها شامل تماس با خبرنگارانی بود که این گزارش‌ها را منتشر کردند که هوک در قبال ایران ضعیف عمل می‌کند و همین موضوع باعث تشدید جدال‌های داخلی شد که سرانجام به پیروزی بولتون منتهی شد و پس از آن وزارت خارجه اعلام کرد که هیچگونه تمدید معافیت برای خریداران نفت ایران داده نخواهد شد.

«گرت مارکوس» سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گفت: در راستای خواسته رئیس جمهور، بولتون در حال همکاری تنگاتنگ با وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌هایی است که این اطمینان حاصل شود که دولت آمریکا صادرات نفت ایران را به صفر برساند.

بولتون و متحدانش گفته‌اند که به دنبال ضربه زدن به همکاران خود نبوده و فقط به دنبال شکل دهی به روند امنیت ملی است که بازتاب دهنده رویکرد ترامپ بوده، می‌باشند.

منتقدان بولتون از این موضوع شکایت دارند که وی به طور گسترده‌ای نشست کمیته اصلی که شامل اعضای برجسته کابینه است را از دور خارج کرده است. این کمیته اقدامات سیاسی را پیش از ارائه به رئیس جمهور، به بحث و بررسی و آماده سازی می‌گذارد.