ضعف مدیریت شهری و نقش آن در ابعاد مختلف زندگی شهروندان

آی نیوز فرهنگ یکی از مقوله های بنیادین زندگی انسانی است که اساس و پایه بسیاری از ساختارهای اجتماعی است. فرهنگ مجموعه ای از ارزش ها، باورها، آداب و رسوم زندگی، ابزارها و فنون مختلف و حتی نوع پوشش و مسکن انسان هاست .

البته قابل ذکر است که فرهنگ را بر دو گروه مادی و معنوی می توان تقسیم کرد.

آن چه شهرها را از یکدیگر متمایز می سازد فرهنگ هایی است که هر شهر در خود دارد بعضی از آن شهرها شهرهای فرهنگی هستند و بعضی فرهنگ شهری دارند .

برای بیان تفاوت آن ها باید گفت که شهر فرهنگی شهری است که حامل تمدن و فرهنگ دیرینه است، شهری است که خصوصیات و عناصر فرهنگی را در خود جای داده است و از این نظر برای مردم تمام جهان ارزشمند است. اما آن چه حائز اهمیت است فرهنگ شهری است .

این فرهنگ شهری است که با مجموعه ای از هنجارها، ارزش ها و باورها نوع زندگی انسان را در شهر تعیین می کند یا با اجرای اعمال فیزیکی در فضای شهر، نمادهایی را با معانی خاص برای شهرنشینان تداعی کرده و حس تعلق و خاطره انگیزی و رضایت مندی را در آنان از زندگی در شهر خود ایجاد می کند .

همچنین این فرهنگ شهری است که با منابع فرهنگی شهر از قبیل بناهای تاریخی، خرده فرهنگ ها و صنایع دستی، آداب و رسوم، فولکلور و منابعی که زاده زیست بوم شهری است ارزش و اعتبار می یابد و سبب توسعه اجتماعی و سیاسی جوامع شهری می شود .

از آن جا که بخش عمده مشکلات و نابسامانی های موجود در اداره شهر حاصل عدم توافق یا بی توجهی شهرنشینان به شیوه های عقلانی زندگی در شهر است بسیاری از کارشناسان بر این باورند که باید فرهنگ شهری را آموزش داد و این کار نیاز به یک مدیریت کارآمد و دقیق بر منابع فرهنگی شهر دارد .

شهر نمی تواند شهری فرهنگی باقی بماند مگر آن که مدیریت شهری بر عناصر و منابع فرهنگی آن شهر مدیریت کند و آن را به یک سرمایه فرهنگی بدل سازد . مدیریت شهر باید با ایجاد فضایی سالم و برابر مانع ایجاد رانت فرهنگی و اختصاص پروژه های خاص با بودجه های هنگفت به افراد خاص گردد .

بسیاری از شهرهای کشورمان دارای گونه ای از معماری، بناها و فضاهای بسیار تاریخی و جذابند که تعدادی از آن ها از سوی مدیریت شهری، کنترل و ساماندهی و نگهداری می شوند.

اما متاسفانه در شهر ما معماری ها و فضاهای تاریخی و حتی فضای سبزها  نه تنها محافظت نمی گردند بلکه مورد هجوم و تخریب قرار می گیرند. ناکارآمدی مدیریت واحد شهری بافت های تاریخی را با تهدید جدی رو به رو می سازد .

ارایه طرح ها و مجوز برای ساخت و سازها ، عدم آموزش و تغییر کاربری از مشکلاتی است که در شهر تبریز  می تواند عامل تخریب بناهای تاریخی باشد .

مدیریت واحد شهری در ساخت شهرها جایگاهی محوری و تعیین کننده دارد و بدون وجود مدیریت کارآمد و لایق انجام هر کاری آب در هاون کوبیدن است .

برای فرهنگی کردن یک شهر مدیران شهری باید دست به دست هم دهند و در لوای مدیریت واحد شهری در خدمت مردم باشند. یک شهر فرهنگی با مردم فرهنگی مطالبات زیادی دارد که این مطالبات بدون مدیریت شهری واحد جایگاهی جدی نمی یابد و برای ارتقای فرهنگ شهری به تنهایی توانایی ندارد .

انسجام و همبستگی، تعامل با مردم  و پیاده کردن نظام شهری در شهر نیازمند مدیریت واحدی است و این تنها در صورتی انجام می پذیرد که فرهنگ مدنی در شهر ایجاد شود فرهنگ مدنی فرهنگی است که در آن دو گونه اعتماد وجود دارد یکی اعتماد شهروندان به یکدیگر و دیگری اعتماد متقابل آنان با مدیران شهری .

در صورت وجود اعتماد دوم است که توان مدیران در پیاده کردن اهداف شان افزایش می یابد و از بسیاری از هزینه ها به سبب مشارکت و حضور مردم کاسته می شود . در شهر فرهنگی و تاریخی تبریز  که فضیلت فرهنگ دراولویت مدیران شهری نیست ، بی اعتمادی میان عناصر تشکیل دهنده جامعه موجب می شود تا هزینه های مدیریت شهری افزایش یابد و جریان اداره امور شهر به مساله ای پیچیده و سردرگم بدل شود .

پس به لحاظ ضرورت توسعه شهری و برای بهبود و رونق وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهرها باید برنامه ریزی کرد و این برنامه ریزی بیش از همه باید معطوف به شیوه های زندگی شهرنشینی و فرهنگ شهر نشینی آنان باشد .

به عبارت دیگر باید قواعد درست ساخت و ساز مسکن، فعالیت های فرهنگی و اقتصادی سالم، ارتباطات و حمل و نقل درست و استاندارد و سامان  بخشیدن به اوقات فراغت شهروندان را در بین شهرنشینان ترویج داد .

حفظ و صیانت آثار کهن و تاریخی که نشانگر تمدن و تاریخ شهر ماست یا احداث مساجد، موزه ها و دیگر ابنیه ها هم چون دانشگاه ها، فرهنگسراها، تالارها و نگارخانه ها و توسعه و سامان بخشید به اماکن عمومی شهر از جمله پارکینگ ها ، سرویس های بهداشتی و فضای سبزها و پارکها نیازمند برنامه ریزی است و انجام آن مسلما ارتقای فرهنگ شهری را به همراه دارد و در کنار این کار باید به ساخت کالبد شهر نیز پرداخت. پس مدیریت واحد شهری باید مراقب باشد تا ارزش های شهری و سیمای فرهنگی آن دچار آشفتگی نگردد .

مدیریت واحد شهری برای رونق بخشیدن به فعالیت در شهر باید تسهیلات ایجاد کند و مانع از فرسودگی، تخریب و هرز رفتن منابع فرهنگی و تاریخی موجود در شهر شود .

مدیریت واحد شهری باید ساز و کارهایی را طراحی کند که در تولید درآمد و کسب منفعت بیشتر و یا حفظ هویت تاریخی و فرهنگی یکی را فدای دیگری نکنند و افزایش احساس تعلق آنان به شهر و منابع موجود در آن را در بین عامه مردم ایجاد نمایند، زیرا مردم باید با شهر و سیمای آن و فضاهای عمومی موجود در آن رابطه احساسی و شناختی برقرار کنند و عناصر مادی شهر برایشان بخشی از هویت و معنای زندگی را تشکیل دهد .

مدیریت واحد شهری در شهر پرآوازه ای مثل تبریز باید به موضوع گردشگری و توسعه آن بیندیشد و مهمتر از آن به حفظ و توسعه و انسجام اجتماعی و فرهنگی شهر توجه کند و میزان مشارکت و همکاری مردم را در اداره شهر توسعه دهد و در غیر این صورت هر برنامه ای اگر با توجه به نیاز مردم و فرهنگ آنان به خوبی انجام نگیرد در آنان احساس جدایی از مدیران را ایجاد کرده و آنان را به سوی گریز از مشارکت و همکاری می کشاند .

مدیران شهر باید با افزایش همکاری و مشارکت خود و ایجاد تسهیل در امور شهروندان اعتماد مردم را به کارهایی که انجام می دهند کسب کنند و با حمایت آنان و کسب همکاری و مشارکت با مردم آنان را در جهت مدیریت و فرهنگ شهری مناسب هدایت نمایند .  امید است منتخبین شورای شهر با بکارگیری افراد کارآمد و متعهد و پاکدست در راس مدیریت شهر پاسخ مناسبی به اعتماد شهروندان عزیز داده باشند تا شاهد اتفاقات نامطلوب سالهای اخیر نباشیم . / حسام جدیدی

ضعف مدیریت شهری شهروندان

ضعف مدیریت شهری شهروندان