سدکانی‌ سیب روحی تازه به دریاچه ارومیه بخشید

آی نیوز–  رهاسازی آب سد کانی سیب به دریاچه ارومیه از طریق کانال انتقال آب شامگاه گذشته با حضور «رضا رحمانی»استاندار آذربایجان غربی در آیینی آغاز و با بازشدن دریچه‌های این سد آب دبی ۲۰ مترمکعب بر ثانیه به سمت دریاچه ارومیه روانه شد.

آب سد کانی‌سیب از طریق یک تونل به طول ۳۶ کیلومتر از دل زمین منتقل و سپس وارد یک کانال روباز به طول ۱۱ کیلومتر شده و سپس وارد رودخانه «گدار» و پس از طی ۲۸ کیلومتر همراه آب این رودخانه وارد بستر دریاچه ارومیه می شود.

آب سد کانی سیب پیرانشهر از رودخانه‌های «لاوین»، «ئاواژار» و «زنگ‌آباد» تامین می شود و هم اکنون دبی ورودی آب به این سد ۳۵ مترمکعب در ثانیه و حجم آب ذخیره شده در آن حدود ۱۶۰ میلیون مترمکعب است.

عملیات اجرایی طرح کانی سیب که شامل سد کانی سیب، تونل انتقال آب و کانال آن است در سال ۱۳۹۴ شروع شد و به عنوان یکی از طرح های بزرگ محیط زیستی کشور در سال ۱۴۰۱ به بهره برداری رسید.

از موقع بهره‌برداری از سد کانی سیب تاکنون بیش از ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب مازاد حوضه آبریز سد کانی‌سیب پیرانشهر تاکنون به دریاچه ارومیه منتقل شده است.

شروع عملیات رهاسازی آب سد کانی سیب

در این فصل از سال سد کانی سیب پیرانشهر از زیبایی خاصی برخوردار است و از یک طرف کوه های پوشیده از برف قندیل خودنمایی می کنند و در طرفی دیگر دشت قرار دارد و در این میان دریاچه سد کانی سیب به عنوان نگینی آبی رنگ در شرق شهر می درخشد.

پس از برنامه افتتاح مخزن سه هزار مترمکعبی آب شرب شین آباد پیرانشهر که یکی از پروژه های فاخر دهه فجر انقلاب اسلامی در این شهرستان بود، به همراه کاراون استاندار آذربایجان‌غربی و جمعی از مدیران استانی و شهرستانی راهی سد کانی سیب شدیم.

شاید ذکر این نکته جالب باشد که سد کانی‌سیب یکی از معدود سدهای کشور باشد که دارای ۲ درچه خروج آب که یکی در تاج سد و دیگری در ضلع شمالی سد قرار دارد و در این فصل که رهاسازی آب سد به منظور دریاچه ارومیه مدنظر است، رهاسازی از دریچه دوم انجام می‌شود.

هر چند استاندار آذربایجان غربی و بخشی از مدیران داخل یک دستگاه ون بودند اما تعداد از خودروهای شاسی بلند و سواری پلاک قرمز هم کاروان را همراهی می کردند و پس از عبور از تاج سد، با یک جاده روستایی شوسه به محل دریچه دوم رسیدیم.

اتاق فرمان دریچه سد در ارتفاع حدود ۵۰ متری قرار داشت و با پله‌های نرده‌ای شکل به سمت بالا حرکت کردیم و سرانجام از میان نرده ها به اتاق فرمان رسیدیم که محیط بسیار کوچک داشت و امکان حضور همه مهمانان در آن ممکن نبود.

پس از هماهنگی لازم با باز شدن دریچه ها، رهاسازی آب از سد کانی سیب به سمت دریاچه ارومیه آغاز شد.
استاندار آذربایجان غربی در حاشیه رهاسازی آب سد کانی سیب به خبرنگاران گفت: با بازشدن دریچه های سد کانی سیب پیرانشهر عملیات رهاسازی آب این سد با حجم دبی ۲۰ مترمکعب بر ثانیه به سمت دریاچه ارومیه شروع شده است.

رضا رحمانی ابراز امیدواری کرد با بارندگی و حجم مناسب سد کانی سیب بیش از ۴۸۰ میلیون مترمکعب آب از طریق کانال به دریاچه ارومیه سرازیر شود.

بازدید از سامانه انتقال آب

استاندار آذربایجان‌غربی به رهاسازی آب در دریچه سد کانی‌سیب اکتفا نکرد و از مسیر جاده «خورنج» مسیر انتقال آب را از مسیری که آب از طریق تونل انتقال حرکت می کرد، مورد پیمایش قرار داد و در انتهای مسیر که آب وارد کانال روباز می شد، توقف کرد.

استاندار آذربایجان غربی سپس در جلسه ای با حضور مدیران روند احیای دریاچه ارومیه را مورد بررسی قرار داد و گفت: ستاد احیای دریاچه ارومیه برنامه‌های مدونی برای کمک به احیای این دریاچه در دست اقدام دارد که یکی از این برنامه‌ها رهاسازی آب از طریق سدهای استان به ویژه سد کانی سیب است.

رحمانی از پژوهشگران و اساتید دانشگاه خواست که با بررسی وضعیت کنونی دریاچه ارومیه و اقدامات علمی انجام شده در سایر مناطق جهان برای احیای دریاچه های مشابه، ایده ها و نظرات خود را در این خصوص به ستاد احیای دریاچه ارومیه اعلام کنند.

وی اظهار کرد: به زودی جلسه‌ای با حضور استانداران آذربایجان شرقی و کردستان برای بررسی آخرین اقدامات سه استان در خصوص کمک به احیای دریاچه ارومیه برگزار خواهد شد تا تصمیم های سه استان در این خصوص هماهنگ و همسو شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی نیز گفت: امسال حوضه آبریز دریاچه ارومیه با کاهش ۵۹ درصدی بارش در مقایسه با سال قبل روبرو بوده است و هم امر باعث شده که ورودی آب به دریاچه سدهای استان کاهش محسوسی داشته باشد.

مجید رستگاری افزود: برنامه ریزی انجام شده بر این است تا بهبود وضعیت سدهای استان، با رهاسازی آب از سدهای کانی سیب پیرانشهر و چپرآباد اشنویه به همراه بارش های این فصل وضعیت دریاچه ارومیه تثبیت شود و در نهایات رهاسازی آب از سایر سدها نیز انجام می گیرد.

وی افزود: سال گذشته دریاچه ارومیه دارای ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب آب بود که از این مقدار بخشی از طریق سدهای استان و بخشی هم حاصل از بارش ها حوزه وارد دریاچه شده بود اما اکنون به دلیل تبخیر زیاد حدود یک میلیارد و ۲۰۰ متر مکعب آب دارد.

وی در خصوص انتقال آب از تصفیه خانه تبریز نیز گفت: هم اکنون خط انتقال این طرح تکمیل نشده است و در صورت بهرهبرداری می تواند ۱۲۵ میلیون مترمکعب آب را به سمت دریاچه ارومیه هدایت کند.

به گزارش ایرنا، سد مخزنی کانی سیب از نوع خاکی با هسته رسی با ارتفاع ۵۸ متر و طول تاج (با احساب دایک آن) ۸۴۸ متر و حجم مخزن ۲۲۱ میلیون مترمکعب و حجم تنظیمی ۷۱۳ میلیون مترمکعب در پیرانشهر واقع شده و با هدف مهار و انتقال آب مازاد به دریاچه ارومیه احداث شده است.

این سد که ظرفیت ۲۲۰ میلیون مترمکعبی دارد، سالانه می‌تواند بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب آب را مدیریت کند و مبدا ۶۰۰ میلیون مترمکعب آبی است که سالانه برای احیای دریاچه ارومیه از طریق تونل و کانال به بستر دریاچه وارد خواهد شد.