چالش گازکشی در بازار جهانی تبریز؛ تعارض منافع و تعهدات بین‌المللی

تعارض با ضوابط یونسکو
بر اساس اعلام رئیس پایگاه جهانی بازار تبریز، ناصر زواری، یونسکو به‌صراحت استفاده از هرگونه عنصر خطرزا مانند گاز را در میراث جهانی ممنوع کرده است. وی در گفتگو با ایسنا این ممنوعیت را شامل مواد اشتعال‌زا، سیستم‌های گازرسانی و هر عاملی اعلام کرد که احتمال آتش‌سوزی، انفجار یا آسیب در شرایط بحرانی را افزایش دهد. حتی استفاده محدود از گاز نیز نقض تعهدات بین‌المللی محسوب می‌شود و می‌تواند به حذف بازار تبریز از فهرست میراث جهانی منجر شود.

مطالبه بازاریان و مخالفت کارشناسان
با وجود مخاطرات یادشده، برخی بازاریان به دلیل هزینه کمتر گاز نسبت به برق، همچنان بر اجرای این طرح اصرار دارند. آن‌ها معتقدند استفاده از کپسول‌های گاز نیز خطرات مشابهی دارد و گازکشی می‌تواند ایمنی را افزایش دهد. اما کارشناسان میراث فرهنگی و مشاوران وزارتخانه، با استناد به گزارش‌های فنی، استفاده از انرژی برق و سیستم‌های هوشمند را جایگزین بهتری می‌دانند. پیشنهادهایی مانند احداث نیروگاه‌های کوچک گازی در حاشیه بازار نیز مطرح شده، اما به دلیل هزینه بالا و عدم همکاری برخی بازاریان، این طرح‌ها مسکوت مانده‌اند.

تصمیم نهایی در اختیار وزارت میراث فرهنگی
زواری تأکید کرده است که این موضوع از حیطه اختیارات استانی خارج است و تصمیم نهایی باید در سطح وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گرفته شود. وزیر فعلی نیز بررسی نهایی را به کارشناسان ارجاع داده و به نظر می‌رسد وزارتخانه با گازکشی در بازار مخالف است. این تصمیم‌گیری نه‌تنها بر آینده بازار تبریز، بلکه بر اعتبار ایران در حفظ میراث جهانی تأثیر خواهد گذاشت.

در حالی که بازاریان به دنبال راه‌حلی کم‌هزینه برای گرمایش هستند، کارشناسان و نهادهای بین‌المللی بر حفظ اصالت و ایمنی این میراث تاریخی پافشاری می‌کنند. اکنون نگاه‌ها به سوی وزارت میراث فرهنگی است تا میان این دو دیدگاه، راهکاری بیابد که هم نیازهای مردم را پاسخگو باشد و هم جایگاه جهانی بازار تبریز را حفظ کند.