واکاوی دلایل دلخوری یک عضو شورا

قانون‌گذار، حد و حدود وظایف نظارتی شورای اسلامی شهر را  در ۳۴ ماده و ۹ تبصره به وضوح بیان کرده است. با این حال به نظر می‌رسد «نظارت» -این عنصر ارزشمند جوامع توسعه‌یافته و مردم‌سالار- در شورای شهر تبریز، مفهوم و جایگاه مترقی خود را تا حدود زیادی از دست داده و چه بسا به ورطه ابتذال و سطحی‌نگری نیز دچار شده است.
 امروز این رسالت مهم قانونی در شورای تبریز نه وسیله رصد فعالیت‌های اجرایی، بلکه جوازی برای بداخلاقی‌های یکی دو تن از اعضای شورا است. «نظارت» به واژه مخوفی تبدیل شده که قرار است برخی‌ها برخی پشت آن پنهان شوند و رفتارهای سطحی خود را با فراغ بال، عیان کنند. اخیراً یکی از اعضای شورای اسلامی شهر گفته «شهردار تبریز رویه تندی در تعاملات خود با اعضای شورا در پیش گرفته است.» جمله‌ای که چند سوال مهم در ذهن هر مخاطبی ایجاب می‌کند. سوالاتی که حتی بدون جواب یافتن از آن‌ها نیز می‌توان فهمید دل این عضو شورا از کجا پر است.

نخست این‌که قانوناً و منطقاً هیچ‌کدام از اعضای شورا، نمی‌توانند به نمایندگی از ۲۰ عضو دیگر سخن بگویند. ادعای عضو مذکور در مورد «تندی رفتار شهردار با اعضای شورا» در صورتی است که شهردار، از حمایت متفق و قاطع اعضای شورا برخوردار است. ارتباط هئیت‌رییسه با شهردار و مجموعه شهرداری، نشان می‌دهد که مودت و صمیمیت، محور اصلی تعامل شهرداری و شورا است. این‌که چرا یکی دو عضو، از حاکمیت فضای همدلی و همزبانی در شهر دلخور هستند، بماند، اما سوال دوم این که در حالی که رفتار شهردار با اعضای شورا در دو سال گذشته، روند ثابت و معمولی را پشت سر گذاشته، چرا عضو ناراضی شورا، امروز به یاد انتقاد از شخص شهردار افتاده است؟ چرا این انتقادات مبهم، درست چند روز پس از تغییرات مدیریتی شهرداری رخ می‌دهد؟ چه شده که عضو  ناراضی شورا، این‌چنین نیات خود را در اختیار بهره‌برداری‌های ناشیانه یک خبرنگار مبتدی و سهل‌انگار قرار می‌دهد؟

شهرداری، به عنوان نهاد اجرایی برنامه‌های شهری، بدیهی است که در اجرای برنامه‌های خود، به طور توام با نقاط ضعف و قوت مواجه باشد. اما نه به واسطه «نقاط‌ ضعف‌« می‌توان به شهرداری «صفر» داد و نه با در نظر داشتن «نقاط قوت» می‌‌‌‌توان  این مجموعه را حایز «بیست» دانست. بلکه این، تلفیق محتوای نقاط ضعف و قوت است که عامل حرکت و پویایی چنین مجموعه گسترده‌ای به شمار می‌رود. با این حال، با در نظر داشتن اظهارات و رفتار برخی اعضای شورا، این طور به نظر می‌رسد که نمره‌ ارایه‌شده توسط این اعضا، به طور  متناوب بین صفر و بییست، در نوسان است. هر گاه که تصمیم اکثریت، باب میل ایشان است، طبیعی است که نمره شهرداری هم بیست است، اما وقتی کلمه‌ای از مصوبات، با امیال و آرزوهای ایشان در تضاد بود، نمرده شهرداری صفر است!
از این رو است که انتظار داریم نباید در بیشتر نطق‌های عنوان‌شده از سوی اعضای شورا، یا تعریف و تمجید‌های مبالغه‌آمیز بشنویم، یا انتقادات آتشین و اهانت‌آمیز آنچنانی. کمتر اتفاق افتاده است که اعضا، نقاط ضعف و قوت را در کنار هم بیان کنند. و صد البته که مخاطب عاقلی که پیگیر جلسات شورا است، نه آن تمجیدها را باور می‌کند و نه آن نقدها و اهانت‌ها را. در دوسال اخیر، اظهارنظر منصفانه و محققانه، گمشده‌ای است که فقدان آن نارضایتی بخش عمده‌ای از آرا و نظرات مردم را در پی داشته است.

اعضای شورا، با گذر زمان، جایگاه قانونی خود را از دست می‌‌دهند، اما آن‌چه به جا می‌‌ماند، منزلت شورا و جایگاه متعالی این نهاد قانونی است. امید آن‌که اصلاح رویه رفتاری برخی اعضای شورا، بیش از این جایگاه ارزشمند شورا را متزلزل نکند.