موگرینی به تهران می آید

این دومین بار است که مقام ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از توافق هسته ای ایران و ۱+۵ موسوم به برجام که از آن به عنوان موفقیت دیپلماسی در حل یک مساله مهم بین المللی یاد می کنند و یک ترم مهم در عرصه مذاکره محسوب می شود ، به ایران سفر می کند.
روابط اتحادیه اروپا و ایران پس از برجام می رود تا فصل جدیدی را تجربه کند و به گفته مقامات این اتحادیه اکنون زمان تعامل مجدد ایران و این اتحادیه اروپایی فرار رسیده است.
ایران و اتحادیه اروپا طی سال های اخیر روابط بسیار پر فراز و نشیبی تجربه کردند و تحت تاثیر برخی متغیری ها سیاسی و گاه فشار برخی نیروهای افراطی غربی ها از ثبات برخوردار نبوده و به عبارتی این روابط فرایندی کوتاه مدت داشته است.
بااین حال هردو طرف در بدترین شرایط روابط ، همواره بر این عقیده بودند که همکاری طرفین به دلیل جایگاه و موقعیت سیاسی و اقتصادی و حتی فرهنگی در منطقه و معادلات بین المللی حائز اهمیت است.
موقعیت سوق الجیشی و ژئوپلیتیک ، تاریخ تمدن ، قدرت و نقش بالقوه و بالفعل در ثبات و امنیت منطقه و ظرفیت های اقتصادی بویژه در حوزه انرژی ایران موجب شده تا روابط و همکاری با کشورمان برای این اتحادیه و تمام کشورهای عضو آن از اهمیت ویژه و مهمی برخودار باشد.
از سوی دیگر روابط و همکاری با اتحادیه اروپا به عنوان یک اتحادیه مهم که دارای موقعیت سیاسی و اقتصادی خاص در جهان است، برای ایران حائز اهمیت بوده و از دیر باز این اتحادیه برغم همه فراز و نشیب ها، حجم بالایی از تجارت و همکاری اقتصادی کشورمان را تشکیل می داد.
یکی از موضوعاتی که طی سال های اخیر بر روابط و همکاری های دوطرف سایه افکنده و روابط و طرفین را تیره کرد، مساله فعالیت های هسته ای ایران بود که با ارجاع پرونده به شورای امنیت در سال ۲۰۰۶ میلادی آغاز شد و سال ها ادامه یافت.
در این دوره ، سیاست های اتحادیه اروپا با سیاست های امریکا همسو شده و ما شاهد نوعی هم گرایی و اشتراک مواضع این اتحادیه و کاخ سفید بودیم که اوج آن در دوران ریاست جمهوری جورج بوش پسر بوده است و با ارجاع موضوع فعالیت های صلح امیز هسته ای تهران به شورای امنیت سازمان ملل، قطعنامه های شدید به تصویب رسید و به دنبال آن تحریم های ناعادلانه علیه ایران به سرکردگی آمریکا وضع شد و اتحادیه اروپا نیز بسرعت به آن پیوست و روابط دو طرف بشدت تیره و تار شد و بسردی گرایید.
البته در همین دوره نیز کشورهای عضو اروپا موضع واحد و مشترکی نداشتند و روابط و همکاری با ایران را براساس منافع ملی خود تعریف کرده و از تصمیمات مصوب اتحادیه و فشارهای آمریکا تبعیت کامل و همه جانبه نمی کردند و تلاش داشتند که روابط تجاری و اقتصادی با تهران را حفظ کنند.
با برگزاری یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، روابط و مناسبات ایران و اتحادیه اروپا وارد مرحله جدیدی شد و سیاست اعتدال و میانه‌روی و تعامل سازنده و برابر با جامعه بین المللی همرا ه با احترام به حقوق متقابل دکتر روحانی، با استقبال کشورهای اروپایی روبه‌رو شد.
کاترین اشتون مسوول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نخستین روزهای ریاست جمهوری دکتر حسن روحانی با ارسال نامه ی تبریک به ایشان از وی دعوت کرد تا مذاکرات با گروه موسوم به ۱+۵ را از سربگیرد و وزیران خارجه آلمان، روسیه و فرانسه نیز از بیانات حسن روحانی در خصوص حل مسالمت آمیز هسته ای استقبال کردند.
دیوان دادگستری اروپا در شهریور ۱۳۹۲ تحریم شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی و ۱۷ شرکت دیگر را لغو کرد و در مهر ماه هیات پارلمانی اروپا وارد تهران شد. رویکرد جدید با رایزنی‌ها و مذاکرات فشرده ایران و گروه ۱+۵ در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در شهریور و مهر ۱۳۹۲ ادامه یافت و سرانجام در ۳ آذر منجر به توافق ۶ ماهه ژنو شد.
تعامل و رایزنی و مذاکره شیب تندی پیدا کرد و سرانجام ، پس از ۲۸ ماه دیپلماسی سخت و مستمر در ساعت ۲۲ به وقت محلی روز شنبه ۲۶ دی ماه ۱۳۹۴ محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران و فدریکا موگرینی نماینده ۱+۵ و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آغاز اجرای رسمی برجام را به طور مشترک در بیانیه‌ای اعلام کردند.
در پی آن آمد و شد مقامات ، نمایندگان سیاسی، اقتصادی تجاری و پارلمانی اروپایی به تهران روند سریع و کسترده ای پیدا کرد و نمایندگان شرکت های بزرگ برای مذاکره به ایران آمدند تا درباره آینده همکاری های اقتصادی گفت وگو کنند و از سوی دیگر مقامات دولتی و نمایندگان شرکت های اقتصادی و تجار نیز برای مذاکره به اروپا رفته اند.
سفر هیات اقتصادی تجاری آلمان به رهبری معاون صدراعظم و وزیر اقتصاد دارایی این کشور، سفر لوران فابیوس وزیر خارجه سابق فرانسه ، سفرهیات های اسپانیا، یونان، رییس جمهوری اتریش و نخست وزیر ایتالیا به تهران از جمله امد وشد دیپلماتیک غربیها به ایران بوده است.
بسیاری از دولت‌های عضو اتحادیه اروپا علاقه دارند که به اقتصاد ۴۰۰ میلیارد دلاری ایران وارد شده و بازار جدیدی در این کشور پیدا کنند و بر اساس گزارش رویترز، دیپلمات‌ها گفته‌اند که ۲۸ عضو اتحادیه همچنین راه‌های کمک به ایران برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی را مورد بررسی قرار دادند.
در همین راستا ماتئو رنتزی نخست وزیر ایتالیا پس از سفر دکتر روحانی به رم ، سه شنبه گذشته با یک هیات ۲۵۰ نفره وارد تهران شد و حال فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با یک هیات بلندپایه سیاسی و اقتصادی به تهران می اید و این دومین سفر او پس از توافق هسته‌ای با ایران به شمار می‌آید.
گزارش ها حاکی از ان است که موگرینی روز شنبه در راس هیاتی از این اتحادیه راهی ایران خواهد شد و امیدوار است بتواند پس از توافق هسته ای سال گذشته با این سفر موجب تقویت روابط تجاری و صلح منطقه ای شود.
وی در سفر به ایران به گسترش همکاری های تجاری امید بسته است و در بیانیه ای گفت : این دیدار یک گام مهم به سمت تقویت روابط اتحادیه اروپا و ایران از طریق تعاون و همکاری است.
بروکسل دربیانیه ای اعلام کرد که اتحادیه اروپا مایل به ایفای نقش حمایتی ‘ در مورد تلاش ایران برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی و همچنین علاقه مند به واردات انرژی از ایران به منظور کاهش اتکا به روسیه است.
موگرینی هدف از سفر به ایران را احیای روابط ‏دو جانبه اتحادیه اروپا و ایران عنوان کرد و در روزنامه آلمانی «هاندلز بلات» با انتشار ‏مقاله‌ای تحت عنوان «چرا گفت‌وگو با ایران اهمیت دارد» نوشت: ایران نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌دهی ساختاری که به‌طور ‏روزافزون بر همکاری منطقه‌ای و بین‌المللی تکیه می‌کند، دارد.‏
او با اشاره به اینکه امروز همکاری اتحادیه اروپا و ایران از هر زمانی مهم‌تر است، با تاکید بر اهمیت ویژه همکاری سازنده با تهران ‏در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی، نوشت: اتحادیه اروپا به یک چنین همکاری سازنده‌ای بسیار علاقه‌مند است. روابط ما با ایران در ‏گذشته برای مدتی طولانی عمدتا تحت ‌الشعاع نگرانی از برنامه هسته‌ای قرار گرفته بود. این موضوع هم به ما و هم به ایران صدمه ‏زد.‏
‘موضوعات مهمی وجود دارند که مواضع دو طرف در باره آنها متفاوت است اما نتایج ‏سال‌های اخیر نشان داد که دلایلی برای خوشبین‌بودن وجود دارد و حاکی از آن است که آنهایی که به این مساله شک داشتند در اشتباه ‏بوده‌اند. ما نه فقط در مساله هسته‌ای ایران به یک توافق رسیدیم و بیش از یک دهه سوءاعتماد ومذاکرات سخت را پشت سر گذاشتیم ‏بلکه فراتر از آن، سازمان انرژی اتمی توانست تنها شش ماه بعد از این توافق تایید کند که ایران تمامی تعهداتش را به اجرا گذاشته ‏است.’‏
وی با تاکید بر اینکه هر دو طرف باید تمامی مفاد توافق‌نامه هسته‌ای را تا زمان اعتبار آن، به اجرا بگذارند، افزود : هم اکنون می‌توان ‏به این نکته اشاره کرد که توافق هسته‌ای وین یک جو جدیدی را به وجود آورد که همه از آن سود می‌برند.‏

ایرنا