احیای دریاچه ارومیه آزمونی برای حل چالش های ملی با توان داخلی

مسعود تجریشی روز چهارشنبه در همایش بین المللی پیامدهای جغرافیایی و زیست محیطی وضعیت دریاچه ارومیه در دانشگاه تبریز با نگاهی به وضعیت دریاچه اظهارکرد: از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۹۳ به صورت میانگین سالی ۴۰ سانتی متر سطح تراز دریاچه کاهش یافته است.
وی با اعلام اینکه تراز دریاچه ارومیه در روز ۳۰ آبان ماه امسال ۱۲۷۰.۴۷ متر بوده است، گفت: وضعیت دریاچه تثبیت شده اما شرایط احیا پیچیده تر است .
تجریشی با اشاره به اینکه ۵۰۰ کیلومتر مربع سطح دریاچه نسبت به سال گذشته افزایش یافته است، گفت: بر اساس برنامه طراحی شده ۱۰ ساله از مهر ماه امسال مرحله احیا شروع شده است .
تجریشی اعلام کرد: از اواسط دهه ۷۰ میزان بارش ها در حوزه دریاچه ۱۸ درصد کاهش پیدا کرد و ۱.۷ میلیارد مترمکعب آب را از دست دادیم .
وی با بیان اینکه کشورهایی که بیش از ۵۰ درصد آب تجدید پذیر خود را مصرف می کنند آسیب پذیر هستند، گفت: میزان مصرف آب تجدید پذیر در حوزه دریاچه ارومیه ۷۰ درصد است .
تجریشی با اشاره به اینکه کاهش ۴۵ درصد مصرف آب تجدید پذیر در حوزه دریاچه ارومیه هدف گذاری شده است، با صرفه جویی ۱.۷ میلیارد مترمکعبی از هفت میلیارد مترمکعب مصرف کنونی کمک شایانی به احیای دریاچه می شود .
وی توسعه نامتوازن در قسمت هایی از حوزه و متناسب نبودن نوع کشت با اقلیم منطقه را از عوامل وضعیت کنونی دریاچه عنوان کرد و گفت: دشت های عجب شیر، آذرشهر و سلماس در حال از بین رفتن است .
تجریشی باظهارکرد: با روند کنونی مصرف آب در سال ۱۴۱۰ تمامی دشت های منطقه خشک می شود.
وی با اشاره به توسعه کشت آبی در حوزه دریاچه، گفت: تنها در شهرستان میاندواب ۱۶ هزار هکتار اراضی کشاورزی در مدت پنج سال افزایش یافته است .
وی با اشاره به اینکه در کنار کشت محصولات پرآب شاهد کاهش ۷۰ درصدی آورد رودخانه های منتهی به دریاچه ارومیه هستیم، گفت: برداشت های بی رویه بیشترین لطمه را به دریاچه زده است .
تجریشی با بیان اینکه بخش کشاورزی ۹۰ درصد آب حوزه را مصرف می کند و ۱۵ درصد تولید ناخالص داخلی دارد، گفت: کشاورزان استان های آذربایجان شرقی و غربی از میانگین کشاورزان کشور فقیرتر هستند .
وی با تاکید بر ضرورت کاهش ۴۰ درصدی آب در بخش کشاورزی، گفت: در صورت تامین ۸۰ درصد نیاز گیاهان منطقه، این امکان وجود دارد .
تجریشی با اشاره به رهاسازی ۴۷۰ میلیون مترمکعب آب سدهای حوزه دریاچه ارومیه، گفت:
با لایروبی رودخانه های حوزه تلفات ۳۶ درصدی انتقال آب به ۱۶ درصد کاهش یافته است.
* ۹۰ درصد تاثیرات زیست محیطی دریاچه متوجه آذربایجان شرقی است
معاون عمرانی استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه احیای دریاچه ارومیه نیازمند اهتمام ملی است، گفت: ۹۰ درصد تاثیرات زیست محیطی دریاچه متوجه آذربایجان شرقی است .
محمدصادق پورمهدی با اشاره به اینکه طرح انتقال آب به کرمان از خلیج فارس توسط بخش خصوصی اجرا می شود، از شهرداری تبریز خواست بودجه ای اختصاصی برای مشارکت در احیای دریاچه ارومیه تصویب کند.
وی با اشاره به همراهی شهرداری تبریز در انتقال آب های سطحی به تلخه رود و ایجاد شبکه های فاضلاب تبریز بر ضرورت تکمیل مدول دوم تصفیه خانه این شهر تاکید کرد .
رئیس دانشگاه تبریز هم با بیان اینکه دریاچه ارومیه را نگاه ناامیدانه می خشکاند، گفت: اگر اراده احیای دریاچه را داشته باشیم موفق می شویم .
محمدرضا پورمحمدی با اشاره به تکالیفی که از طرف ستاد احیای دریاچه به دانشگاه تبریز محول شده است، گفت: با توجه به توان علمی و تجهیزاتی دانشگاه آماده همکاری بیشتر در این زمینه هستیم.
احمد فاخری و نیکولا سورین از سخنرانان علمی همایش بودند که مقاله های تخصصی در رابطه با چرایی بحرانی شدن وضعیت دریاچه ارومیه و چگونگی احیای دریاچه ارائه کردند .
در این همایش ۲ روزه پنل های تخصصی با حضور استادان و دانشجویان برگزار می شود .
دریاچه ارومیه دومین دریاچه شور جهان است که از ۲۰ سال گذشته با بحران شدید کم آبی مواجه شده و با روی کارامدن دولت تدبیر و امید، ستاد احیای دریاچه از سال ۹۳ تشکیل شد و با برنامه های اجرایی مدون تثبیت وضعیت دریاچه محقق شد .