تله‌کابین عون‌بن‌علی ؛ چشم آسمان تبریز

اگرچه حوزه مدیریت شهری به ویژه در کلان شهرها ، به جهت گستردگی ، تعدد ، تنوع و پراکندگی نیازها ، مطالبات ، مشکلات و چالش های شهری و شهروندی با مباحثی چون عمران ، خدمات شهری ، ترافیک و حمل و نقل ، مبلمان شهری ، زیباسازی ، ساخت و ساز ، صدور پروانه ، عوارض محلی ، آسفالت ، مسیرگشایی ، اجرای طرح های تفضیلی و جامع ، شهرسازی ، سرمایه گذاری و ده ها مقوله دیگر برای عموم و قاطبه مردم معرفی و شناسانده شده و مجموعه مدیریت شهری متشکل از شهرداری و شورای شهر موظف به اجرا و پی گیری بیش از ۵۳ وظیفه بزرگ و کوچک می باشند ، با این حال این مجموعه به جهت ارتباط مستقیم و ارگانیک خدمات تحت تکفل خود با مردم و شهروندان ، به عنوان اصلی ترین خدمات گیرندگان از سیستم مدیریت شهری ، ناگزیر از توجه جدی به نیازها و مطالبات اجتماعی ، رافهی و تفریحی و فرهنگی شهروندان است و شاید از همین روست که امروزه به جهت تغییر کارکردها و رویکردهای خدماتی شهرداری ها ، این نهاد مردمی از یک دستگاه صرفا خدماتی در دهه های گذشته ، به یک دستگاه فرهنگی ، اجتماعی تبدیل شده و بخش عمده ای از برنامه ریزی ها و خدمات این مجموعه به سمت فعالیت های اجتماعی و فرهنگی سوق پیدا کرده است.
در این میان ، مدیریت شهرداری تبریز با درک همین تغییر کارکردها و در کنار آن توجه به تغییر نیازها و خواسته های شهروندان ، طی سال های اخیر بخش عمده ای از برنامه ریزی ها و فعالیت های خود را معطوف ایجاد و توسعه زیرساخت های فرهنگی رفاهی ، تفریحی و ورزشی در سطح شهر و بسترسازی برای ارتقای سطح نشاط اجتماعی و شادابی و رفاه عمومی شهروندان ، خانواده ها و جوانان کرده که محصول این اقدامات ، توسعه اماکن و فضاهای فرهنگی ، ورزشی و نیز بسترهای تفریح و رفاه عمومی در سطح شهر بوده است.
به عبارت دیگر ، به جرأت می توان گفت که شهرداری تبریز پیشگام ایجاد و توسعه زیرساخت های رفاهی ، تفریحی در سطح شهر بوده و طی سال های اخیر با احداث ۲۰ سالن و سوله چند منظوره ورزشی هر یک به مساحت ۱۵۰۰ متر مربع ، ۵۰ زمین چمن مصنوعی فوتبال ، احداث اولین‌ تله‌کابین شمالغرب کشوردر ارتفاعات عون‌بن‌علی ، نصب تجهیزات و وسایل ورزش همگانی در پارک ها و بوستان های محلی ، ایجاد باند ویژه دوچرخه ، ایجاد پارک های ویژه بانوان ، مشارکت در برگزاری مسابقات فوتبال محلات با شرکت ۴۰۰ تیم محلی ، احداث اولین سالن ورزش های باستانی در قالب زورخانه مدرن ، حمایت از هیأت های ورزشی استان به منظور ترویج و توسعه ورزش ، احداث زمین ورزش پینت بال و برگزاری یادواره‌ها ، کنگره‌ها و جشنواره‌های متعدد و ده ها برنامه دیگر از جمله جشنواره تابستانی ،  گام های بلندی در راستای ایجاد و توسعه زیرساخت های ورزشی و افزایش نشاط اجتماعی برداشته و با وجود نهادهای متولی ورزش ، پیشگام توسعه این زیرساخت ها بوده است.
در این میان ، بی‌تردید ، احداث و راه‌اندازی نخستین و مدرن‌ترین تله‌کابین شمالغرب کشور در ارتفاعات عون‌بن‌علی تبریز که با مشارکت بخش خصوصی انجام پذیرفت ، مهم‌ترین اقدام و دستاورد شهرداری تبریز در بخش ایجاد و توسعه زیرساخت‌های رفاهی ، تفریحی و ورزشی است.
در واقع ارتفاعات عون‌بن‌علی به جهت برخورداری از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری متعدد ، مناسب‌ترین مکان و منطقه شهری تبریز برای احداث و راه‌اندازی تله‌کابین به شمار می‌رفت که این امر با توجه به وجود مقبره و زیارتگاه عون‌بن‌علی به عنوان زیرساخت گردشگری مذهبی شهری ، یادمان شهدای گمنام دوران دفاع مقدس به عنوان نماد ایثار و مقاومت ، رستوران مدرن بام شهر با چشم‌اندازی فرخبخش و دل‌انگیز ، طرح‌های جنگل‌کاری انبوه در بخش‌ها و قسمت‌های مختلف این مجموعه بی‌نظیر کوهستانی و ده‌ها زیرساخت دیگر ، اقدامی مبتنی بر نیازسنجی و مکان‌یابی مناسب برای احداث تله‌کابین در این منطقه از سوی مدیریت شهری تبریز به شمار می‌رود که به همت شهرداری این شهر در فاصله سال‌های ۸۸ تا ۸۹ در فاز اول عملیانی و راه‌اندازی شد.
شهرداری تبریز طی سال‌های گذشته با اجرای طرح بزرگ جنگل‌کاری ارتفاعات و دامنه‌های عون‌بن‌علی ، که نشانه‌های مثبت و مشهودی از توفیق این طرح را در جای جای این ارتفاعات می‌توان مشاهده کرد ، در واقع بسترهای لازم برای تبدیل شدن این منطقه به بزرگ‌ترین تفرجگاه عمومی شهر فراهم آورده و امروزه به ویژه در روزها و  ایام تعطیل ، ارتفاعات عون‌بن‌علی پذیرای صدها هزار نفر از جوانان ، ورزشکاران و خانواده‌های تبریزی است که برای استفاده از فضای این منطقه و زیرساخت‌های رفاهی و تفریحی عون‌بن‌علی به این ارتفاعات مراجعه می‌کنند و ساعاتی را به سیر و سیاحت و گشت و گذار در بخش‌های مختلف آن اختصاص می‌دهند.
طرح تله کابین عون بن علی ، از جمله طرح های پیش بینی شده و مصوب شهرداری در قالب برنامه پنج ساله توسعه و عمران شهری موسوم به تبریز ۹۰ به شمار می رود که تنها به فاصله ای کوتاه از برپایی دومین همایش فرصت های سرمایه گذاری و با حضور وزیر کشور وقت کلنگ زنی و مراحل اجرایی آن آغاز شد.
فاز اول تله کابین عون بن علی که با مشارکت شهرداری تبریز به عنوان کارفرما ، اتاق بازرگانی اسکاندیناوی و ایران به عنوان مجری و شرکت مهندسین مشاور سبزاندیش پایش به عنوان مشاور طرح اجرا شده ، بالغ بر ۱۰۰ میلیارد ریال هزینه در بر داشته و کلیه تجهیزات و امکانات فنی آن از شرکت دوپل مایر اتریش خریداری شده است.
بر اساس مطالعات انجام گرفته ، طول افقی تله کابین در فاز اول ۱۴۵۰ متر و طول شیب دار آن ۱۴۸۰ متر است و میانگین تغییر ارتفاع پروژه نیز ۲۶۱ متر پیش بینی شده است.
طرح تله کابین عون بن علی با میانگین حداقل ۱۲ و حداکثر ۲۴ کابین طراحی شده و با پیش بینی ۶ دکل یا برج ، کار جابجایی کابین ها انجام می‌گیرد.
همچنین براساس محاسبات انجام یافته کل زمان سفر در هر مسیر رفت و برگشت از طریق تله کابین در فاصله ۴ کیلومتری عون بن علی تا ارتفاعات بالادست سد شهید مدنی ۶ دقیقه و ۲۴ ثانیه می باشد و در هر ۶ ثانیه نیز یک کابین در رفت و برگشت است.
علاوه بر این تله کابین مذکور با ظرفیت جابجایی یک هزار مسافر در ساعت طراحی شده و سیستم هدایت و ناوبری آن با قدرت ۱۹۱ کیلو وات عمل می کند.
با راه‌اندازی تله کابین عون بن علی طی دو سال گذشته ، این منطقه به یکی از نقاط توریستی و تفریحی تبریز تبدیل و سالانه پذیرای صدها هزار نفر از شهروندان و میهمانان و گردشگران داخلی و خارجی در ایام و فصول تعطیل و غیر تعطیل می‌باشد .
در حال حاضر شهرداری تبریز به دنبال اجرای سریع فاز دوم تله کابین عون بن علی با مشارکت بخش خصوصی است و نیز احداث دومین تله‌کابین تبریز در مجموعه رفاهی تفریحی ایل‌گولی است که مقدمات اجرای این دو طرح نیز در حال پی‌گیری و نهایی شدن می‌باشد.