ایرادات اساسی در تصویب طرح جامع شهر تبریز/ چشم‌انداز توسعه شهر نادیده گرفته شده است

 محمد عزتی با تاکید بر این‌که طرح مصوب، باید کمبودهای شهر را پوشش دهد، به موضع طرح در خصوص جهت‌گیری توسعه شهر اشاره و خاطرنشان کرد: پیش از این،  مشاور انتخابی وزارت راه و شهرسازی، دامنه‌های سهند و ضلع جنوبی اتوبان شهید کسایی را بهترین منطقه برای ارایه خدمات عمده از قبیل کاربری‌های تفریحی، درمانی و ورزشی تشخیص داده بود؛ با این حال این موضوع در شورای عالی شهرسازی و معماری رد شده و در عین حال، جایگزینی نیز برای آن پیش‌بینی نشده‌است.   

وی با اشاره به این‌که مشاور طرح تاکید کرده که شهر تبریز با کمبود حداقل ۳ هزار هکتار خدمات عمومی مواجه است، گفت: سوال اینجاست که این کمبود از چه طریقی باید جبران شود؟ اگر سازمان تامین اجتماعی درخواست فضای بیمارستانی داشته باشد، این فضا باید از اراضی شهرداری تامین شود یا از اراضی ملی جنوب اتوبان شهید کسایی؟

معاون شهرسازی و معماری شهردار تبریز، مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری را مغایر ضرورت‌های ریزپهنه‌بندی زلزله تبریز دانست و افزود: این مصوبه، از طرفی بر لزوم فاصله‌گرفتن کاربری‌های بزرگ‌مقیاس از ضلع شمالی شهر تاکید دارد  و از طرف دیگر، اشاره دارد که توسعه ضلع جنوبی شهر باید محدود شود.

عزتی به موضع دوگانه شورای عالی شهرسازی و معماری در خصوص انتقال پادگان ارتش به خارج از شهر اشاره کرد و گفت: موضوع انتقال پادگان، سال‌ها پیش برنامه‌ریزی شده و طرح آن به تصویب کمیسیون ماده۵ رسیده است. مسئولان ارتش نیز برای بازگشایی مسیر ارتش به کمربندی میانی  اعلام آمادگی کرده‌اند؛ با این حال، مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری، می گوید طرح باید برای بررسی‌های بیشتر متوقف و به این شورا ارجاع داده شود؛ به بیان دیگر، شورای عالی شهرسازی و معماری، قصد دارد طرحی را که خود پیش‌تر تصویب کرده،  مجدداً بررسی کند.

وی بلاتکلیفی اراضی شرق زرنق را از دیگر ایرادات طرح جامع خواند و اظهار داشت: این اراضی، سال‌هاست که بنام خاوران تملک شده و تعهداتی نیز در این خصوص ایجاد شده است.  در دوره وزاری فعلی و سابق راه‌‌وشهرسازی، دستور تعیین‌ تکلیف این اراضی داده شده است؛ اما این موضوع نه تنها حل نشده بلکه محدوده شهر تبریز در این قسمت، کوچک‌تر نیز شده است.

معاون شهرسازی و معماری شهردار تبریز ادامه داد: در سه‌راهی اهر محدوده‌ای است که از سال ۷۴ تحت پوشش خدمات شهرداری قرار دارد؛ با این حال، این محدوده در طرح فعلی، حذف شده و در حریم قرار داده شده است. سوال این جاست که تکلیف افرادی که از گذشته، در این محدوده پروانه ساخت‌و‌ساز اخذ کرده‌اند، چیست؟

عزتی با اشاره به این‌که مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری، به ریزمصوبه‌ها توجه بیشتری کرده‌است، گفت: هر یک از نمایندگان وزرا در کمیته فنی و کمیسیون شورای عالی، توقعات اداری خود را مطرح کرده‌اند، همین موضوع باعث شده طرح، کمتر متوجه اهداف جامع شهر شود.

وی تصریح کرد: به عنوان مثال، درخواست اداره ارشاد این بوده که دو زمینِ اختصاص‌یافته برای احداث فرهنگسرا و تالار در تبریز، تثبیت شود؛ این در صورتی است که تا این تاریخ هیچ اقدامی در مورد زمین‌های مربوط به این پروژه‌ها صورت نگرفته است.

معاون شهرسازی و معماری شهردار تبریز با بیان این‌که برنامه‌های بلندمرتبه‌سازی در طرح مصوب، بلاتکلیف دیده شده است، گفت: خواسته طرح مصوب این است که برنامه‌های بلندمرتبه‌سازی، تا مطالعات ضوابط و ریزپهنه‌بندی متوقف شود که این توقف با ضرورت توسعه زیرساخت‌های گردشگری و اقامتی «تبریز ۲۰۱۸» در تصاد است؛ بعلاوه، این موضوع، در بخش‌های مسکونی نیز موجب سردرگمی شهروندان متقاضی می‌شود.

عزتی توقف پروژه‌های بزرگ‌مقیاس مصوب را ایراد دیگر طرح خواند و گفت: با این نگاه، پروژه‌های مهمی از قبیل آیسان، میارمیار و گلستان که پیش‌تر تصویب شده و بسیاری از آن‌ها در مراحل اجرایی است، باید متوقف شود؛ این در حالی است که در خصوص تامین خسارت‌های این توقف نیز پاسخ روشنی داده نشده است.

وی با انتقاد از بی‌اعتمادی طرح جامع به نهادهای محلی اظهار داشت: شورای عالی شهرسازی و معماری، توقع دارد برنامه‌های کوچک و بزرگ شهر، به این شورا ارجاع داده شود، با این نگرش، مجموعه‌هایی از قبیل کمیسیون ماده ۵ و کارگروه زیربنایی و نهادهای شورایی حق بررسی و اظهار نظر ندارند.

معاون شهرسازی و معماری شهردار تبریز به موقعیت پارک عباس‌میرزا در طرح جامع اشاره کرد و گفت: شهرداری تبریز در سال‌های اخیر هزینه‌های چشمگیری برای توسعه و آبادانی این پارک اختصاص داده و بر لزوم استقرار این پارک در داخل محدوده شهر تاکید دارد. پیش‌بینی خدمات تفریحی و رفاهی، از جمله تمهیداتی است که می‌تواند این بوستان زیبا را به محیطی جذاب و مفرح تبدیل کند؛ با این حال طرح مصوب، موقعیت این پارک را در حریم شهر پیش‌بینی کرده است. سوال اینجاست که در شرایط کمبود فضاهای تفریحی، استقرار این پارک در حریم شهر چه دستاوردی می‌تواند داشته باشد؟

عزتی با بیان این که طرح مصوب، نگاه منطقی به روند توسعه روستاهای اطراف تبریز ندارد، گفت: روستاهایی از قبیل شادآباد، باغ یعقوب و چاوان، روز به روز در حال توسعه هستند، زندگی شهری در روند توسعه این روستاها جاری و ساری است و جمعیت‌شان نیز به حد نصاب شهری رسیده است؛ با این حال، طرح مصوب با طرح این موضوع که این روستاها هنوز «حیات روستایی» دارند، مانع از الحاق‌شان به تبریز می‌شود که این موضوع در آینده، زمینه‌های حاشیه‌نشینی و معضلات فرهنگی و اجتماعی شهر را افزایش می دهد.